Hormonen in Balans – Libelle

Sinds Merel van der Velden (38) gluten, suikers en koezuivel uit haar menu schrapte, hebben de hormonen geen grip meer op haar. En voelt ze zich beter dan ooit. Als hormoonexpert helpt ze nu anderen hun ‘hormonsters’ in balans te krijgen.

Hormoonexpert Merel van der Velden is een paar weken geleden bevallen van een zoontje, Kai. De afgelopen maanden heeft ze dan ook weer ervaren hoeveel impact hormonen hebben op je lijf en je stemming. Al was het deze keer heel anders dan bij haar zwangerschap van dochtertje Flora, vier jaar geleden. “Ik voel me stukken beter dan toen.” Bijna een jaar na de bevalling van Flora besloot Merel zich namelijk te verdiepen in het onderwerp hormonen. “Ik vond het altijd al interessant en had tijdens mijn studie orthomoleculaire geneeskunde al de beginselen geleerd. Toen ik zelf door een heel zware periode ging, besloot ik dat het tijd was om mijn eigen hormoonhuishouding onder de loep te nemen.”

In die periode herkende ze zichzelf niet meer, zegt Merel. “Ik had een kort lontje, was oververmoeid en voelde dat ik niet lekker in mijn vel zat. Mijn haar viel uit en ik vond mezelf naar transpiratie ruiken. Ook mijn relatie had eronder te lijden. Het werkte averechts dat ik op een irritante manier bij mijn partner om aandacht begon te vragen – uit onzekerheid, denk ik nu. Want ik had in die tijd ook opeens veel minder zelfvertrouwen dan ik van mezelf gewend was.”

Waar dat vandaan kwam, begreep ze zelf ook niet. “Ja, ik was nog niet zo lang ervoor bevallen, we zaten midden in een verbouwing en ik was voor mijn gevoel non-stop met ons dochtertje bezig. Maar dat verklaarde allemaal niet dat ik me op eens zó totaal anders voelde. Ik vroeg me steeds af wat er met me gebeurde. Het lag aan mijn hormonen, dat wist ik zeker. En ze zaten me zo dwars dat ik ze ‘hormonsters’ noemde.”

De grote reset

Om te ontdekken waar haar klachten vandaan kwamen, begon Merel met een opleiding tot hormoonexpert. Daar leerde ze al snel wat ze kon doen om zich beter te gaan voelen. “Alles wat ik leerde, ben ik meteen gaan toepassen op mezelf. Ik leerde over de invloed van stress op je hormonen, over slaap en – een groot en belangrijk onderdeel – over voeding. Ik kwam te weten dat er verschillende soorten hormonen bestaan en dat niet alleen de geslachtshormonen – die betrokken zijn bij de menstruatie, overgang en zwangerschap – grote invloed hebben op je lijf.

Er zijn zo veel dingen die bepaald worden door hormonen. De werking van je schildklier bijvoorbeeld, afvallen en aankomen, maar ook de conditie van je huid. En, heel belangrijk: ik leerde steeds meer over het verband tussen hormonen en je darmen. Wist je dat maar liefst vijftig verschillende soorten hormonen worden geproduceerd in je darmen? En dat die hormonen – met name serotonine, dat hoofdzakelijk wordt gemaakt in de darmen – allesbepalend zijn voor je gemoedstoestand? Daar had ik zelf nooit bij stilgestaan. Als ik een leukere vrouw en vriendin wilde zijn, moest ik dus gaan werken aan mijn voeding en leefstijl. Ik wilde me anders gaan voelen.

We gingen op vakantie en ik besloot dat moment als een reset te zien – en dat is gelukt. “De eerste veranderingen die Merel doorvoerde, hadden te maken met haar eetpatroon. Voeding is volgens haar een van de factoren die direct van invloed zijn op het functioneren van hormonen in je lijf en waarmee je snel winst kunt boeken als je je menu aanpast. Door suikers te schrappen.” Suikers, en met name die toegevoegd worden, zijn namelijk van grote invloed op je hormonen. De overvloed aan suikers in onze voeding zorgt ervoor dat de bloedsuikerspiegel fluctueert. Maar te weinig goede vetten eten of veel snacken kan de bloedsuikerspiegel ook doen schommelen. – en dus een hormonale disbalans”.

Plakkende gluten

Het stresshormoon cortisol, trek hebben in zoet en de vrouwelijke hormonen progesteron en oestrogeen houden volgens Merel allemaal verband met elkaar. Verstoring van deze balans kan allerlei vervelende klachten geven, zoals prikkelbaarheid, stemmingswisselingen, depressie, slaapstoornissen, hoofdpijn, vocht vasthouden, pijnlijke en gespannen borsten, cellulitis en acne. “En ook niet onbelangrijk: je raakt snel verslaafd aan suiker en/of koolhydraten. Als ik echt een verandering wilde doormaken, moest ik daar acuut mee stoppen. Omdat ik nooit meer terug wilde naar hoe ik me toen had gevoeld, kostte het me weinig moeite om alles te laten staan.” Daarnaast stopte Merel direct met het eten van koezuivel, dat ook hormoonverstorend zou zijn. Net als gluten, die ze ‘plakeiwitten’ noemt.
“Die worden toegevoegd aan voedingsmiddelen, bijvoorbeeld om ervoor te zorgen dat brood minder kruimelt. Maar ook in de darmen kunnen deze gluten gaan plakken; daar kunnen ze irritaties en ontstekingen veroorzaken, en uiteindelijk ook hormoonverstoringen. Je hoeft dus niet glutenintolerant te zijn om er veel profijt van te hebben ze te weren.”

Liever een patatje

Bij Merel hadden al die veranderingen in haar eetpatroon al vrij snel effect. “Door ineens nauwelijks suiker, zuivel en gluten te eten, ging ik me stukken beter voelen. Dat hoeft echt niet zo ingewikkeld te zijn. 

Natuurlijk, als je besluit om alles zelf te maken en en eigen moestuin aan te leggen, ben je nog gezonder bezig. Maar ook met een kleine aanpassing in je voedingspatroon kom je al een heel eind. Als je alle crackers, brood en pasta vervangt door en glutenvrije variant, ben je al zover. Ik merk aan mezelf dat ik het niet eens meer de moeite waard vind om bijvoorbeeld een normale pizza af te halen. Dan ga ik liever voor een glutenvrije pasta of risotto. Of zelfs een patatje. En wacht ik tot ik wél tijd heb om een glutenvrije bodem te kopen en te beleggen met allerlei lekkers.”

De verleiding om toch een stuk taart of snoepje te nemen, is er eigenlijk ook niet meer. “Ik weet waar ik het voor doe. En ik weet inmiddels ook dat ik iets heel lekkers kan maken met ingrediënten die minder invloed op mijn lijf hebben. Een heerlijke cake met banaan, dadels en rauwe chocolade bijvoorbeeld.” Naast voeding pakte Merel ook haar levensstijl aan. “Ik ben beter voor mezelf gaan zorgen. Zo heb ik meer tijd voor mezelf ingebouwd. Liefst om te besteden aan mijn grote hobby surfen, maar als dat niet lukt is naar buiten gaan ook goed. Wandelen, sporten, desnoods in de huiskamer terwijl min dochtertje ernaast ligt. Het zijn allemaal basiselementen die ervoor zorgen dat je je beter gaat voelen.” Hormonaal is dat ook goed te verklaren, zegt ze.
“Stress zorgt voor de aanmaak van en belangrijk hormoon – cortisol – dat bij een langdurige hoge dosis allerlei processen in het lichaam kan verstoren. Zo is dit hormoon van invloed op de aanmaak van progesteron. Bij stress is er al snel een tekort van dat geslachtshormoon. Terwijl progesteron juist zorgt voor een gevoel van rust en balans.”

Totale ontspanning
Kortom: voorkom zo veel mogelijk stress en zorg zo goed mogelijk voor jezelf, raadt Merel aan. “Doe dingen waar je blij van wordt. Ga uitgebreid koken als je dat leuk vindt, neem een duik in zee, spreek af met vriendinnen. En ook heel belangrijk: zorg voor voldoende slaap, want ook dat heeft direct invloed op je hormoonhuishouding.” Voldoende slaap; dat kan nogal en uitdaging zijn als moeder van twee jonge kinderen. Toch? “Klopt, maar als orthomoleculair kindertherapeut heb ik alles wat ik weet over voeding, supplementen, gedrag en slaap toegepast bij mijn eigen kinderen. Daardoor slapen ze beter. Bovendien neem ik voor het slapengaan altijd magnesium. Dat zorgt voor fysieke en totale ontspanning van mijn lijf.

10x tem je hormonen
TIPS VAN MEREL VAN DER VELDEN OM JE HORMONEN WEER IN BALANS TE KRIJGEN.

Dit artikel is ook te lezen in de Libelle Editie 5, 2022

Tekst

MEREL BRONS

Fotografie

PETRONELLANITTA

Styling

MAARTJE BODT